Prefab: Illusie van Snelheid in een trage Woningmarkt

Als we het hebben over het woningtekort, hebben we het tegenwoordig ook al snel over het fenomeen ‘prefabwoningen’, deze zijn in Nederland anno 2024 een oplossing voor de toenemende vraag naar betaalbare en duurzame woningen. Het aantal tijdelijke woningen in Nederland is de afgelopen jaren aanzienlijk gestegen (Volkskrant, 2024). De woningnood in Nederland vraagt daarom om snellere en efficiëntere bouwmethoden, en prefab-technologie lijkt hier een uitkomst te bieden. In Nederland is het tegenwoordig een trend: prefabwoningen schieten als paddenstoelen uit de grond. Uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) blijkt dat er in de afgelopen vijf jaar vergunningen verleend zijn voor bijna 15.000 tijdelijke woningen. Alleen al in 2023 kregen bijna 4200 van deze woningen goedkeuring, wat een toename van 28% betekent ten opzichte van het voorgaande jaar.

In dit artikel focussen wij ons op prefabwoningen: sneller bouwen, minder kosten, en met wat geluk zelfs wat minder zorgen over de aloude vertragingen die we zo goed kennen van de traditionele bouw. Maar voordat we allemaal massaal in een gestandaardiseerd huis in het groen duiken, is het goed om je af te vragen: is dit echt de toekomst van wonen, of kijken we straks met spijt naar een rij van gestapelde Lego-blokjes?

Voordelen van prefabwoningen
Voordat de voordelen op een rijtje gezet worden, kijken we eerst naar de definitie van het populaire woord, want wat zijn prefabwoningen nou eigenlijk? Prefabwoningen zijn woningen die grotendeels in fabrieken worden geproduceerd en op locatie gemonteerd - anders gezegd worden deze dus vaak geleverd als ‘modulaire bouwsystemen’. Dit verkort niet alleen de bouwtijd aanzienlijk, maar maakt ook een duurzame en kosteneffectieve manier van bouwen mogelijk.

Prefabwoningen bieden diverse voordelen die hen bijzonder geschikt maken voor de Nederlandse woningmarkt. Men kijkt er wellicht van op, maar prefabwoningen kunnen binnen weken, soms zelfs dagen, op locatie worden geplaatst. Niet alleen zit er dus een tijdsvoordeel aan, maar ook het financiële plaatje verlaagt. Daarnaast sluiten prefabwoningen goed aan bij de focus op duurzaamheid en circulariteit in de bouwsector. Door de gestandaardiseerde productie in een gecontroleerde fabrieksomgeving, is er minder materiaalverspilling en worden energie-efficiënte materialen gebruikt. Belangrijk om te weten is dat net als bij traditionele bouwprojecten, ook voor prefabwoningen vergunningen nodig zijn om deze te plaatsen en te gebruiken.

Nadelen van prefabwoningen
De materialen die gebruikt worden voor prefabwoningen zijn niet altijd even robuust als die in traditionele woningen. Omdat prefabwoningen in een gecontroleerde fabrieksomgeving worden gemaakt, kunnen de gebruikte materialen soms van mindere kwaliteit zijn dan de materialen die op traditionele bouwlocaties worden gebruikt. Dit betekent dat prefabwoningen mogelijk sneller verouderen en meer onderhoud vereisen dan conventioneel gebouwde panden. Tevens kan de kwaliteit van de isolatie, de gebruikte funderingen en de afwerking op de lange termijn invloed hebben op de energie-efficiëntie en de algehele levensduur van de woning.
Ook esthetisch valt er wat te zeggen, want er is minder variatie in architectuur en stijl. Door het gebruik van gestandaardiseerde ontwerpen kan het moeilijker zijn om prefabwoningen op de lange termijn te renoveren, aan te passen, of nieuwe technologieën te integreren - er is dus weinig tot geen beweegruimte voor verbouwing en/of uitbreiding (bijvoorbeeld: indeling aanpassen i.v.m. veranderende gezinsomstandigheden, aanbouw realiseren, etc). Deze structurele beperkingen kunnen ervoor zorgen dat de woningen minder flexibel zijn en in een later proces minder geschikt voor grotere huishoudens of veranderende wensen.

Vergunningen
Hoewel prefabwoningen sneller gebouwd kunnen worden dan traditionele woningen, zijn er nog steeds vergunningen nodig om deze woningen te plaatsen. De belangrijkste vergunning die nodig is, is de omgevingsvergunning, die vereist is voor het bouwen en plaatsen van een prefabwoning. Deze vergunning is een breed document dat meerdere aspecten omvat: denk aan het bouwen, het veranderen van de inrichting van de grond, en het plaatsen van installaties. Verder moeten prefabwoningen voldoen aan de eisen van het Bouwbesluit 2012, waarin onder andere regels staan voor veiligheid, gezondheid, energie-efficiëntie, en het milieu. Nog een belangrijk punt is dat prefabwoningen moeten voldoen aan de lokale bestemmingsplannen van de gemeente. Dit houdt in dat de geplande locatie geschikt moet zijn voor woningbouw - in sommige gevallen moet er een wijziging in het bestemmingsplan worden aangevraagd als de prefabwoning niet voldoet aan de voorschriften van de locatie. Naast de omgevingsvergunning moeten prefabwoningen tot slot voldoen aan lokale welstandseisen. Gemeenten mogen/kunnen eisen stellen aan het uiterlijk van de woning (bijvoorbeeld: de vorm, kleur en het gebruik van materialen), om ervoor te zorgen dat de prefabwoning past bij de bestaande bebouwing en omgeving. Het is dus van belang dat de algemene gemeentevisie(s) begrepen worden, maar dus ook dat een expert ingezet wordt om het vergunningsproces zo efficiënt en gestroomlijnd mogelijk te bewerkstelligen. Een partij met een vergunningsspecialist, zoals Delfgou Vastgoed, kan een optie zijn om deze stress weg te nemen!

Dus ja, zeker, prefab heeft zijn voordelen. Snelheid, efficiëntie, en minder bouwafval klinken als muziek in de oren, zeker in een tijd waarin de woningnood steeds nijpender wordt. Wat betreft de snelheid rondom het aanvragen van vergunningen adviseren wij een specialist in te schakelen. Delfgou Vastgoed kijkt hierin ook de gemeentes zelf aan, zij spelen hierbij een cruciale rol in de beoordeling van welstandseisen en bestemmingsplannen, want om het woningtekort in Nederland snel aan te kunnen pakken, zou het beleid van gemeenten versoepeld moeten worden. Met de groeiende populariteit en technologische vooruitgang in de bouwsector, lijken prefabwoningen in ieder geval een veelbelovende oplossing.
Maar zoals besproken heeft elk voordeel ook zijn nadeel: prefabwoningen bieden een innovatieve en duurzame oplossing om het woningtekort in Nederland te verlichten… in ieder geval tijdelijk en op dit moment kan Nederland niet stilstaan en wachten op een duurzamere oplossing om de woningnood blijvend op te lossen. De hamvraag lijkt dus “is prefab de opwindende revolutie in de woningbouw die we allemaal hopen, of is het gewoon een tijdelijke pleister op een gigantische wond?”. Één ding is zeker: prefabwoningen stelt Nederland in staat om innovatieve benaderingen toe te passen, wat van cruciaal belang is in een tijd waarin snel en efficiënt bouwen noodzakelijk is om de woningnood in Nederland op een directe manier aan te kunnen pakken.


Hier kan Delfgou Vastgoed u bijstaan:
Klik hier als u meer informatie wilt over omgevingsvergunningen